Doba mo dycko 24 godziny, ale u nas skłodo sie z dwōch czynści po 12 godzin.
Ni ma czegoś takigo, jak (13:00) godzina trzinosto. Je jedna po połedniu
Po ślōnsku pytōmy sie dycko: wiela je godzin!, a nigdy kero je godzina!
Pełne godziny:
1:00 – jedna a niy piyrszo 2:00 – dwie, a niy drugo 5:00 – piynć, a niypiōnto 7:00 – siedym, a niy siōdmo 10:00 – dziesiynć, a niy dziesiōnto 12:00 – dwanoście, a niy dwanosto.
Godzina dzieli sie na: sztwierci : sztwierć, pōł, trzi sztwierci i pełno godzina
Ni ma pojyncio kwadrans, je sztwierć godziny
Przikłady godzin:
1:02 – jedna a dwie minuty, abo dwie minuty po jednej 3:05 – trzi a piynć minut abo piynć minut po trzecij 11:09 – jedynoście a dziwiynć minut, abo dziewiynć minut po jedynostej 7:12 – siedym a dwanoście minut, abo za trzi minuty sztwierć na ōsmo 4:17 – sztwierć na piōnto a dwie minuty, abo dwie minuty po sztwierć na piōnto. 8:20 – dwadziścia po ōsmej, abo za dziesiynć pōł dziewiōntej. 2:27 – za trzi minuty pół trzecij. 8:29 – za minuta pōł dziewiōntej. 6:32 – dwie minuty po pōł siōdmej, abo pōł siōdmej a dwie minuty. 10:35 – piynć minut po pōł jedynostej, abo pōł jedynostej a piynć minut 5:40 – za dwadziścia sześć 4:43 – za dwie minuty trzi sztwierci na piōnto 2:45 – trzi sztwierci na trzecio 8:46 – minuta po trzi sztwierci na dziewiōnto 11:48 – trzi minuty po trzi sztwierci na dwanosto abo za dwanoście (minut) dzwanoście 1:50 – za dziesiynć dwie 8:52 – za osiym (minut bydzie) dziewiynć 7:55 – za piynć (minut bydzie) osiym 10:57 – za trzi minuty jedynoście
Ważne coby godaćwiela a nie kero:
2.05 - dwie a piynć minut, abo piynć po drugij, a nigdy drugo a piynć minut 10.55 - za piynć jedynoście , a nigdy za piynć jedynosto
Jak chcymy okryślic czas „mniyj- wiyncyj”, to idzie pedzieć dochodzi, abo przeszło, np.: 1:13 – dochodzi sztwierć na drugo 8:28 – dochodzi pōł dziewiōntej 11:32 – przeszło pōł dwanostej 7:43 – dochodzi trzi sztwierci na ōsmo 8:57 – dochodzi dziewiynć
Godziny do połednia i po połedniu rozrōżniōmy w zależności od sytuacje.
Jak ktoś powiy:
Przida do ciebie na kawao piōntej,
to kożdy wiy, że raczyj o piōntej po połedniu, a ni rano,
abo:
Ida do kościoła na jedynosto,
to tyż raczyj przed połedniym, a ni w nocy.
Jak godōmy , o czymś niejednoznacznym, to trza zaznaczyć, np.:
Przijechali my ze wczasōw znad morza o jednej w nocy,
abo:
Chodza dziynnie do robotyna szōsto wieczōr
W zależności od sytuacje godōmy: w nocy,o pōłnocy, nad ranym, rano, do połednia, w połednie, po połedniu, pod wieczōr,wieczōr atp.
Przikłady zastosowanio godzin we zdaniach:
Stowōm dycko otrzi sztwierci na piōnto bo robia na dziyń
Antek społ dzisiej do jedynostej, bo mo na drugo, tōż dłōżyj posiedzioł w nocy
Lekcje we szkole trwajōmtrzi sztwierci godziny
Autobus do Rybnika jeżdzi dycko co sztwierć godziny, yno w niedziele co trzi sztwierci godziny. Po jedynostej wieczōr je przerwa dopiōntej rano
Franek śpiycho sie do szkoly, bo mo na ōsmo, a już je trzi sztwierci a trzi minuty
Autobus mioł sam być dwadziścia po jednej, a już je przeszło pōł drugij, tōż mo tela spōźniynio. A możno mie sie śpiycho zygarek?
Już dochodzi sztwierć na ōsmo, tōż Zeflik piluje du dōm, co by zdōnżyć na Dziynnik
Już przeszło trzi sztwierci godziny, a tyn syndzia nie chce kōńczyć meczu, tōż kibice gwiżdżōm na niego.
O dwanostej w połedniew kościele zwōniōm na Anioł Pański
O piōntej nad ranymzaczły śpiywać ptoki i mie obudziły.
Obiod jym przeważnie o drugij po połedniu
Taki fajny film, a puścili go po pōłnocy, o sztwierć na jedna
Sōm to yno przikłady, kere pōmogōm możno kōmu lepszy „poznać na zygarku” po naszymu. Na pewno nie pokazuje to wszystkich sytuacyji, ale możno zachynci kogoś do nauczynio sie poznowanio godzin po naszymu. Czekōm tyż na Wasze uwagi, spostrzeżynia a maile