Autor: Bracia Grimm

Tytuł oryginalny: Der Gevatter Tod

Tytuł polski: Kuma Śmierć

Tłumaczenie na j. śląski z j.polskiego ze strony:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kuma_%C5%9Amier%C4%87

Tłōmaczyni na j. ślōnski: Stanisław Neblik

2022.02.22

Potka śmierć

Jednymu biydnymu człowiekowi urodziyło sie trzinoste dziecko. Wybroł sie poszukać kogoś, kery mōg by ôstać potkym¹ dlo jego dziecka. Po drōdze trefiōł bōł Pōnbōczka, Szotōna² i Śmierć. Przistoł na to, coby potkōm ôd jego dziecka ôstała praje Śmierć, bo je prawo,³ a rowno zbiyro ludzi bogatych a biydnych. Hned potym były krzciny, a Śmierć była potkōm.

Pora lot niyskorzij Śmierć nawiydziyła swojigo krześcinioka a padała mu, co zrobi z niego najzocniejszego dochtora. Wytuplikowała mu, że dycko, jak stanie kole łōżka ôd jakigo chorego, to bydzie widzioł Śmierć, co jōm inksi niy widzōm. Jak jōm zejrzi kole głowy ôd chorego, to bydzie pokazować, że chorego idzie wylyczyć. Styknie yno dać mu zacabrowane zieliny,⁴ a chory stanie na nogi. Dyć, jak zejrzi Śmierć przi nogach ôd chorego – pokazować to bydzie, że chory musi umrzyć, a niy śmi mu wtynczas dować tych zacaubrowanych zielinōw. Śmierć pedziała, co w takij sytuacyji już żodyn inkszy dochtōr niy bydzie poradziōł tyż pōmōc.

Ôbdarowany zacaubrowanymi zielinami młodziok stoł sie wartko zocnym dochtorym, Wszyjscy dziwowali sie tymu, że styknie mu yno chwila podziwać sie na chorego, coby zgodnyć, we jakim je sztandzie⁵. Ze cołkigo świata sjyżdżali ku niymu ludzie, prziwoziyli chorych, a festy mu płaciyli za lyczyni. Hned tyż młodziok stoł sie niy yno zocny, ale tyż i bogaty.

Stało sie roz tak, co prziniōśli ku niymu krōla. Młodziok zejrzoł Śmierć przi nogach ôd chorego, dyć czakoł na srogo nadgroda⁶, tōż uznoł, co ôcygani Śmierć, a zwyrtnōł⁷ łōżko tak, co Śmierć znodła sie terazki kole głowy ôd chorego. Potym doł krōlowi zieliny, a ôn wartko wyzdrowioł i festy dochtora nadgrodziōł. Śmierć niy była tymu rada. Padała młodziokowi, że jak jeszcze roz zrobi taki coś, to czako go sztrofa⁸.

Jakiś czas niyskorzij prziniōśli ku niymu cera ôd krōla. Krōl ôbiecoł, że jak jōm wylyczy, to bydzie se jōm mōg wziōnś za baba. Młodziok zejrzoł Śmierć przi nogach ôd niymocnej,⁹ dyć była ôna tako gryfno, tōż zrobiōł tak, jak zeszły roz ze krōlym. Hned princesa¹⁰ stanyła na nogi.

Po tym zdarzyniu, Śmierć festy znerwowano prziszła ku swojimu krześciniokowi a padała mu, co musi dostać sztrofa. Zakludziyła go na miejsce, kaj gorały stōwki świyczek. Padała, co kożdo z nich, to je ludzki życi. Jak wygore, to człowiek, co ôna dō niego przinoleży, umiyro. Potym pokozała mu ôd niego świyczka, co z niyj ôstała yno mało niydogorano resztka. Młodziok widzioł, co jego świyczka je już tako mało, zacznōł wajać, coby mu Śmierć ôswiyciyła inkszo. Śmierć udowało, że chce to zrobić, ale tak rychtyk zagasiyła docht¹¹ i młodziok umrzōł.

Fojerman